مقاله زیر صرفا جهت اطلاعات عمومی نوشته شده و مجموعه ترکیه 118 هیچ گونه ارتباطی با مسائل سیاسی، نظامی و اطلاعاتی دو کشور نداشته و خود را کاملا پایبند به اصول دو کشور می‌داند.
سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه، MIT
“میت” (Milli İstihbarat Teşkilatı) سازمان امنیت داخلی و برون مرزی ترکیه است. ساختار اطلاعاتی دولتی این کشور در سال ۱۹۶۵ تاسیس و جایگزین سازمان خدمات امنیت ملی شد. دیگر سازمان های اطلاعاتی ترکیه شامل اسامی ذیر، تحت نظر دولت سایه (MIT) قرار دارند.
- اطلاعات و عملیات پلیس (داخلی)
- اطلاعات و عملیات ژاندارمری (داخلی – مرزی)
- اداره دوم ارتش (نظامی و برون مرزی)
- اطلاعات نخست وزیری (داخلی)
- اطلاعات ریاست جمهوری (داخلی 2)
در رابطه با این سازمان اطلاعاتی گسترده هیچ چیزی جز اینکه زمان تاسیس آن ۲۲ ژوئن ۱۹۶۵ است؛ منتشر نشده است و گفته شده ساختمان مرکزی اش در آنکاراست که اخیرا ساخت بنای جدید آن موسوم به «قلعه» به تازگی به اتمام رسیده است.
سازمان اطلاعات ترکیه یکی از سازمانهای امنیتی دولتی ترکیه است که به شکل رسمی مسئولیت بسط امنیت و ثبات در این کشور را بر عهده دارد. در اخبار رسمی‌ای که درباره «میت» در رسانه‌های ترکیه منتشر شده، آمده است: از آنجا که ترکیه یک ساختار ملی با منافع، مرزها و روابط متنوع با کشورهای دیگر دارد، نیاز به یک سازمان اطلاعاتی امری طبیعی است.
ساختار MIT
میت از نظر ساختاری دارای سه معاونت و چهار دایره به شرح زیر است:
- دایره هماهنگ کننده شامل: روابط عمومی و دفتر ارتباط بارسانه‌ها، مشاوران حقوقی، بازرسی.
- معاونت اطلاعات شامل: مدیریت اطلاعات، مدیریت عملیات روانی، مدیریت سیستم‌های رایانه‌ای.
- معاونت عملیات شامل: مدیریت اطلاعات فنی و الکترونیک، مدیریت عملیات شامل : مدیریت امور داخلی و مدیریت واحدهای برون مرزی.
- معاونت اداری شامل: مدیریت امور اداری، مدیریت پرسنلی، مرکز آموزش، دفتر امور دفاعی، دایره ترابری هوایی.
MIT به جز ارتش، حق دخالت در همه سازمان های دولتی و خصوصی ترکیه را دارد. رئیس این سازمان با پیشنهاد نخست وزیر و هماهنگی شورای امنیت ملی و تائید رئیس جمهور انتخاب می‌شود.
MIT دارای کارکنان رسمی، قراردادی نظامی و غیر نظامی مرد و زن میباشد. حدود ۱۰ در صد از پرسنل MIT نظامیان هستند که در پست‌های حساس این سازمان مشغول به کار می‌باشند. یکی از روش‌های رایج MIT برای استخدام نیروهای مورد نیاز خود آگهی از طریق روزنامه‌ها و حتی اینترنت است .از نظر توان عملیاتی، میت بعد از اطلاعات ارتش قرار داشته و مجهز به دستگاه‌های الکترونیک پیشرفته و آرشیو رایانه‌ای میباشد.
میت امروز نیز رکن اصلی سازمانهای اطلاعاتی ترکیه محسوب می‌شود که به اعتراف صاحب نظران نقش بزرگی در پیشبرد بسیاری از برنامه‌های ترکیه، چه در بعد داخلی و چه در بعد خارجی، ایفا می‌کند. بر اساس اطلاعات موجود، تعداد کارمندان رسمی این سازمان بیش از هشت هزار نفر و بودجه آن در سال ۲۰۱۴ میلادی ۱/۰۶میلیارد لیر ترکیه بوده است.
همچنین در روز ۱۷ آوریل ۲۰۱۴ قانونی جنجالی در مجلس نمایندگان ترکیه با پیروزی رای اکثریت مطلق آرا حزب اسلامگرا و محافظه‌کار «عدالت و توسعه» تصویب شد که طی آن به MIT اجازه ورود به حریم شخصی افراد و شنود وکنترل تمامی مکالمات و مراودات جهت مبارزه با تروریسم و خرابکاری داده شد. با امضاء “عبدالله گل” رییس جمهور وقت این لایحه شکلی کاملا قانونی به خود گرفت.
در حال حاضر «هاکان فیدان» با درجه معاون وزیر، مدیر اجرایی سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه است.
تاریخچه MIT
سرویس اطلاعاتی امروز ترکیه، در حقیقت در دوره عثمانی و حاکمیت “سلطان عبدالحمید” (۱۸۳۹ تا ۱۸۶۱) و به تقلید از پلیس مخفی فرانسه تاسیس شد. وی، “تشکیلات استخبارات یلذیر” را در سال ۱۸۸۰ میلادی تاسیس کرد. عبدالحمید برای حفظ تاج و تخت خود “اطلاعات داخلی” و برای مقابله با تهدیدات خارجی، از جمله “ژون ترک”ها (JON TURK) که در برخی کشورهای اروپایی و قاهره سازماندهی شده بودند، “اطلاعات خارجی” را بوجود آورد.
با روی کار آمدن “انور پاشا” در سال های ۱۹۱۳ تا ۱۹۱۸، وی سرویس اطلاعاتی “تشکیلات مخصوصه” را بنیان نهاد. هدف تشکیلات مخصوصه، حفظ وحدت و تمامیت ارضی عثمانی، مبارزه با جدائی طلبان و تجزیه طلبان، مقابله با عملیات چریکی و نامنظم، جمع آوری اطلاعات و عملیات ضد جاسوسی و ضد اطلاعات بود.
بعد از پایان جنگ جهانی اول (۱۹۱۴ – ۱۹۱۸) وامضای قرارداد متارکه جنگ مندروس Mondros که در ۳۰ اکتبر ۱۹۱۸ بین عثمانی و دولت های ائتلافی امضا شد، امپراطوری عثمانی عملا به پایان رسید. استانبول نیز در ۱۳ نوامبر ۱۹۱۸ اشغال شد. لذا، از ۱۹ می سال ۱۹۱۹ جنگ آزادیبخش ملی ترکیه از سوی گروه های نظامی و شبه نظامی مسلح متشکل از افسران ارتش عثمانی به رهبری “کمال مصطفی پاشا” (آتا ترک) آغاز شد و در ۲۴ جولای ۱۹۲۳ با امضای “پیمان صلح لوزان” به پایان رسید. نهایتا، “دولت جمهوری ترکیه” تاسیس و بین سال های ۱۹۲۳ الی ۱۹۲۶ اصول و انقلاب های آتاترک آغاز شد.
آتاترک دستور داد تا سرویس اطلاعات و امنیت تاسیس شود چون باید با گروههای تجزیه‌طلب و مخالف رژیم مانند ملی گرایان ارمنی و رومی (یونان)، کردی، و کمونیستی مقابله می‌کرد. لذا با دعوت از سرهنگ Walther Nieolai رییس سرویس اطلاعات ستاد کل ارتش آلمان در قبل و بعد از جنگ جهانی اول، وی در اواخر سال ۱۹۲۶ برای آموزش نیروهای معاونت خارجه اطلاعات ترکیه وارد این کشور شد.
در آن زمان سرویس اطلاعاتی ترکیه از چهار شعبه “اطلاعات”، “ضد اطلاعات” ، “تبلیغات”، و “پشتیبانی فنی” تشکیل شد. شعبه اطلاعات متشکل از افسران ستاد کل ارتش، شعبه ضد اطلاعات متشکل از پرسنل پلیس و پرسنل فرماندهی کل ژاندارمری، شعبه تبلیغات متشکل از پرسنل وزارت خارجه و شعبه پشتیبانی فنی متشکل از پرسنل نظامی و غیرنظامی بود. ریاست خدمات امنیت ملی (MEH) در ۱۹ دسامبر ۱۹۲۶ به طور رسمی بر اساس مصوبه محرمانه هیات وزراء به شماره ۴۵۰۷ تاسیس شد.
سازمان استخبارات ملی “MIT / Milli İstihbarat Teşkilatı”، در ۲۲ جولای سال ۱۹۶۵ با هدف جمع آوری اطلاعات درباره همه موارد مربوط به امنیت ملی و تعیین سیاست امنیت ملی و تمرکز فعالیت های اطلاعاتی بر اساس قانون شماره ۶۴۴ مورخ ۲۲ جولای ۱۹۶۵ که در مجلس ترکیه تصویب شد، تاسیس گردید. پس از مدتی، MEH نیز به MIT تغییر نام داد.
در حال حاضر این سازمان زیر نظر نخست وزیر قرار دارد و اطلاعات خود را در اختیار رئیس جمهور، نخست وزیر، رئیس ستاد ارتش و دبیر شورای امنیت ملی قرار می‌دهد و همکاری نزدیکی با موساد و سیا در زمینه های آموزشی، تبادل اطلاعات و تامین تجهیزات و ابزارهای اطلاعاتی دارد.
اصول و مبانی سازمان MIT
با توجه به اطلاعات ارائه شده در وب سایت سازمان MIT می‌توان به موارد کلیدی ذیل پی برد:
- طبق ماده ۲۵ مصوبه ۲۹۳۷ و مصوبه ۶۱۳۶، نیروهای سازمان فقط حق حمل اسلحه گرم و سرد رسمی یا پرسنلی خود را دارند.
- با در نظر گرفتن موقعیت‌های اضطراری و با هدف دفاع از امنیت ملی و جلوگیری از خرابکاری، نیروهای سازمان در همکاری با نیروهای ضد اطلاعات مجاز به تفتیش، بازپرسی، و بازداشت افراد مظنون هستند.
- هر کدام از مامورین سازمان اختیار تام دارند که در موقعیت‌های اضطراری همچون روبرویی با جاسوسی که مرتکب قتل شده، از تمامی ابزار ممکن برای دستگیری وی استفاده کنند.
- طبق قوانین مشخصه سازمان و لزوم حساسیت شغلی و امنیتی، هر گونه ارتباط و ازدواج با اتباع خارجی برای نیروهای سازمان اکیدا ممنوع است. نشست و گفتمان با افراد خارجی فقط با اطلاع سازمان و در چهارچوب قوانین و در سایه اطلاع وشناخت از مدیر ارشد آن شخص صورت می‌پذیرد.
- طبق مصوبه ۲۹۳۷، سازمان MIT مجاز به همکاری اطلاعاتی با تمامی سازمانها و موسسات عمومی خواهد بود.
- طبق ماده ۴ مصوبه ۲۹۳۷، نیروهای سازمان فقط در شرایط نیاز در طی اجرای ماموریت مجاز به افشای هویت خود هستند.
- حد استفاده از ابزار تکنولوژیک برای انجام ماموریت برای تمامی مامورین نامحدود است.
- مامورین سازمان بسته به نوع ماموریت و از حیث جغرافیایی در مناطق مختلف متمرکز هستند. آنها نام حقیقی یکدیگر را می‌دانند و اگر اسم رمزی برای مامورین وجود دارد، کاملا طبیعی بوده و به روال کار همه سازمانهای اطلاعاتی جهان عمل شده است.
- شنود تلفنی مردم فقط با اجازه دادگاه صورت می‌گیرد. در صورتی که فرد در فعالیتهای ضد امنیت ملی و جاسوسی برای بیگانه مشارکت نداشته باشد، هیچ مشکلی متوجه وی نخواهد بود. اما اگر شخصی از اینکه تلفن او توسط MIT شنود می‌شود شکایت داشته باشد، می‌تواند آن را به دادستان کل کشور مطرح نماید.
- با توجه به این اصل که قدرت امنیت ملی هر کشور وابسته به اهمیتی است که مردم آن کشور به امنیت خود قائلند، هر سرویس اطلاعاتی نیازمند حمایت مردم در راستای اجرای عملیاتهای خود میباشد. حفظ امنیت داخلی و خارجی و دفع توطئه‌‌ها از دغدغه‌‌های اصلی سازمانهای اطلاعاتی است که به جرات می‌توان گفت که MIT یکی از برجسته‌‌ترین آنها در سرتاسر دنیا است.
- سازمان MIT دارای خط تلفن مختص مردم جهت اطلاع رسانی در صورت رویت مورد مشکوک نیست. اما ایمیلی وجود دارد که از طریق آن امکان انجام این امر وجود دارد.
- همکاری اطلاعاتی بین سازمانهای اطلاعاتی جهان به مثابه همکاریهای اقتصادی و سیاسی در سایه جهانی شدن، رو به پیشرفت است. در جهانی که اکنون در آن جنایات سازمان‌یافته همچون پول‌شویی، قاچاق اسلحه، مواد، و سلاحهای کشتار جمعی در حال رخداد است، چاره‌ای به غیر از همکاری اطلاعاتی باقی نمی‌ماند. البته این همکاری همیشه در سایه محدودیتهای قانونی وظایف سازمانها و تصمیمات مقامات سیاسی قرار دارد. لذا، همکاری سازمان MIT با سایر سرویسهای اطلاعاتی در چارچوب منافع ملی دو طرف صورت می‌پذیرد و سطح آن به اصل منافع و علایق متقابل بر می‌گردد.
- سازمان، در قبال کارمندانی که بازنشسته شده و یا استعفا داده‌اند و سپس اطلاعات مربوط به سازمان را در قالب کتاب خاطرات منتشر می‌کنند، هرگونه تخطی مبنی بر افشاء اطلاعات محرمانه سازمان، به شدت مورد پیگیری و مجازات خواهد بود. تمامی کارمندان سازمان چه در شروع فعالیت و چه در زمان استعفا یا اتمام دوره خدمت متعهد به امضاء تعهدنامه‌ای در حضور مقامات بالاتر هستند که طبق آن در صورت افشاء هرگونه اطلاعات داخل سازمان چه بصورت شفاهی یا کتبی، طبق ماده ۱۹۸و ۲۲۸ “قانون کیفری ترکیه” تحت پیگرد قرار خواهند گرفت. از آنجایی که محرمانه بودن اسرار و اطلاعات برای سازمان در اولویت قرار دارد، افشاء اطلاعات چه در قالب انتقاد باشد و چه در قالب تمجید، تخطی محسوب گردیده و شخص متخلف بلافاصله تحت پیگرد قرار می‌گیرد.
- سیاست سازمان در قبال وب سایت‌های سازمانها و گروههای برانداز و جدایی‌طلب بدین گونه است که از وب سایت مربوطه به محاکم و منابع قضایی شکایت شده و پیگیری می‌شود.
استخدام در MIT
چندی است که سازمان MIT با چاپ آگهی در نشریه‌‌ها و در سطح اینترنت اقدام به جذب افراد مسلط به زبان فارسی، عبری، آشوری، عربی، و ارمنی کرده است. افراد مایل به شرکت در آزمون باید حداکثر 35 سال سن و تابعیت ترکیه را داشته باشند.
دامنه فعالیت سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه (MIT)
سیاست خارجی ترکیه نیز همزمان با آغاز دوره جنگ سرد به تدریج از همکاریهای منطقه‌ای خارج و حرکت به سوی پیمان‌های نظامی و امنیتی را آغاز کرد. به اعتقاد کارشناسان، اتمسفرهای فعالیت سازمان اطلاعات ملی ترکیه (MIT) را در چند مورد می‌توان خلاصه کرد:
دامنه فعالیت امنیتی اطلاعاتی ترکیه در عرصه منطقه‌ای:
نفوذ و حضور اطلاعاتی ترکیه در سه منطقه که اداراتی هم به این نام در میت تشکیل شده انجام گرفته است.
- اداره اول؛ مختص خاورمیانه است که مسئولیت نفوذ و جمع‌آوری اطلاعات در کشورهای عراق، سوریه، لبنان، اردن، عربستان سعودی، کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و فلسطین اشغالی (اسرائیل و مناطق خودگردان) را دارد.
- اداره دوم؛ اداره خاور نزدیک است که در شرح وظایف آن جمع‌آوری اطلاعات و نفوذ در کشورهای ایران، آذربایجان، ارمنستان و کشورهای آسیای میانه ذکر شده است.
- اداره سوم؛ موسوم به اداره جنوب اروپا هم موظف است فعالیت خود را در گرجستان، بلغارستان، یونان و قبرس انجام دهد.
در بعد منطقه‌ای فعالیت سازمان اطلاعات ملی ترکیه تقریباً در دو محور کلی انجام می‌شود:
- اداره جنوب اروپا: در این ناحیه اقلیت‌های ترک‌تبار حضور دارند و شاهد بحران در منطقه بالکان هستیم؛ کشمکش با یونان در رابطه با جزایر واقع در مناطق حدفاصل بین دو کشور هم بخشی از این فعالیت‌ها محسوب می‌شود و به همین خاطر سازمان اطلاعات ترکیه توجه خاصی به این مناطق دارد، همین مساله باعث شد میت بتواند ضمن رخنه به مناطق مورد منازعه با یونان از حمایت ساکنان محلی، که تباری ترک دارند، بهره‌مند شود.
- اداره خاور نزدیک: دولت ترکیه این منطقه را عمق فعالیت استراتژیک و فضای حیاتی خود می‌داند، به ویژه که مردم این منطقه روابط فرهنگی و تاریخی با کشور ترکیه دارند و تاریخچه این ارتباط به دوران امپراتوری عثمانی بازمی‌گردد.
دامنه فعالیت امنیتی اطلاعاتی ترکیه در عرصه بین المللی:
ادارات مختلفی در این بخش فعالیت می‌کنند که بیشتر تحت تاثیر ارتباط سیاست خارجی ترکیه با پیمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای قرار دارند.
مهم‌ترین ادارات در این بخش عبارت‌اند از: ایالات متحده، کشورهای اتحادیه اروپا، روسیه، چین، هند، سازمانهای بین‌المللی جهانی‌محور مانند سازمان ملل متحد و موسسات اقتصادی بین‌المللی مانند بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول و سازمان تجارت جهانی.
ارتباط ترکیه در دو بعد منطقه ای و بین المللی و حضور آن در پیمان های منطقه‌ای و بین‌المللی با آمریکا، اسرائیل و متحدان آنها باعث شد سازمان اطلاعات ملی ترکیه (میت) به بازو، شاخه و شعبه شماری از سازمانهای امنیتی و اطلاعاتی منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل شود. برای مثال ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو، عضو ائتلاف راهبردی امنیتی سه‌جانبه‌ای به همراه اردن و اسرائیل است. علاوه بر آن عضو برخی از پیمان‌هایی است که کشورهای حوزه دریای مدیترانه را در بر گرفته یا شامل کشورهای منطقه دریای سیاه یا کشورهای غرب آسیا می‌شود و از این رو چنین همکاری‌هایی در چنین بسترهایی شکل می‌گیرد.
دامنه خاورمیانه‌ای:
سازمان اطلاعات ملی ترکیه با در نظر گرفتن شاخص‌های مختلفی به منطقه خاورمیانه توجه ویژه‌ای دارد، مهم‌ترین این شاخص‌ها عبارت‌اند از:
- مشکل کردها
- صادرات نفت عراق
- بازارهای کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس
- کشمکش عربی-اسرائیلی
مرکز جدید سازمان اطلاعات ترکیه (MIT)
مرکز جدید سازمان اطلاعات ملی ترکیه موسوم به (MIT)، تحت عنوان “قلعه (KALE)” که در یک محدوده پنج هزار متری در منطقه اتی مسکوت در آنکارا ساخته شده است و تشکیلات میت در مرکز جدید خود مستقر خواهد شد.
به نوشته خبرگزاری هابر۷ (Haber7)، این مرکز که در شعاع سه هزار متری آن هیچ سازه و ساختمانی وجود ندارد با دیوارهای بتونی نزدیک به سه متر و همچنین سیم خاردارها احاطه شده است و تحت تدابیر شدید امنیتی قرار دارد.
بزرگترین اشتباه MIT
یکی از بزرگترین اشتباهات MIT را می‌توان ارائه گزارش کامل بمباران منطقه غوطه شرقی به “رجب طیب اردوغان” نخست وزیر اسبق و رییس جمهور فعلی در ۴۸ ساعت قبل از عملی شدن آن دانست. این عمل، از سوی روزنامه حوریت ترکیه به شدت محکوم شده و مورد تمسخر قرار گرفت.
اتفاقا موضوع ارائه گزارش تبدیل به نقطه شکی برای روزنامه حوریت شد و این روزنامه با طرح این سوال که “چرا باید گزارش بمباران یک منطقه آن هم ۴۸ ساعت قبل از وقوع از سوی سازمان امنیتی کشور ما ارائه شود؟” نوک پیکان دست داشتن در آن را به سمت MIT گرفت.
در پایان می‌شود به این نتیجه رسید که نبض اردوغان هم اکنون در دست MIT -سازمان اطلاعات و امنیت این کشور- است. فیدان، دولت در سایه را اداره می‌کند. البته این به معنای ضعیف بودن هوش سیاسی رییس جمهور فعلی ترکیه نیست. بلکه هم‌اوست که مبادرت به انتخاب فیدان کرده و دست وی را در طراحی و تصمیم‌گیریهای کلان سیاسی باز گذاشته است.
وبسایت 118tr.netکاملترین مرکز اطلاع رسانی اقامت، تحصیل، مهاجرت، سرمایه گذاری، خرید خانه، اجاره خانه و اشتغال در ترکیه میباشد. جهت دریافت مشاوره وارد شوید
اگر نظر و یا تجربه ای در مورد موضوع این مقاله دارید، لطفا با همه به اشتراک بگذارید.