باریش مانچو
محمد باریش مانچو (Barış Manço) یکی از مشهورترین خواننده های ترکیه در سبک راک و از پدیدآورندگان سبک راک آنادولو به شمار می رود. مانچو قطعاتی در سبک پاپ نیز دارد. قطعات کوهها (Dağlar Dağlar) و گل پنبه (Gülpembe) پرطرفدارترین قطعات باریش هستند. وی در کنار خوانندگی به کار هایی همچون آهنگسازی، برنامه سازی تلویزیونی و مجری گری نیز پرداخته است. در این مقاله به بررسی بیشتر زندگی او می پردازیم.
تولد و کودکی باریش مانچو
محمد باریش مانچو در روز دوم ژانویه ۱۹۴۳ در اسکودار (Üsküdar) و در بیمارستان زینب کامل (Zeynep Kâmil) به دنیا آمد. پدرش اسماعیل (İsmail Hakkı Manço)، مدرس و هنرمند موسیقی و مادرش ریککات اویانیک (Rikkat Uyanık)، نویسنده بودند. باریش فرزند دوم این خانواده بود که به دلیل تولد او در زمان جنگ جهانی دوم، نام او محمد باریش گذاشته شد که باریش به معنی صلح است. باریش از سه سالگی که پدر و مادرش جدا شدند با پدرش زندگی می کرد. او و پدرش در خانه هایی در جهانگیر (Cihangir)، اسکودار (Üsküdar)، کادیکوی (Kadıköy) و برای مدت کمی در آنکارا (Ankara) زندگی کردند.
شروع موسیقی باریش مانچو
باریش در سال ۱۹۵۷ فعالیت در زمینه موسیقی را به صورت مبتدی آغاز کرد. در سال ۱۹۵۸ اولین گروه خود را با نام کافادارلار (Kafadarlar) به معنی دوستان صمیمی تشکیل داد. این گروه که در حال تحصیل در دوران دبیرستان تشکیل داده شد، قطعه هایی در سبک راک اند رول (Rock’n roll) را اجرا می کردند و باریش نیز در همین دوران قطعه دختر رویایی (Dream Girl) یعنی اولین قطعه خود را ساخت و جایزه کوچکی در آنکارا برنده شد. گروه دوم او که هارمونی ها (Harmoniler) نام داشت نیز متشکل از باریش و دوستانش در دبیرستان گالاتاسارای بود. آنها در سال ۱۹۵۹ اولین کنسرت خود را در سالن کنفرانس مدرسه خود برگزار کردند. وقتی باریش تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل به بلژیک مهاجرت کند، این گروه از بین رفت.
فعالیت های باریش مانچو در زمینه موسیقی
باریش از سال ۱۹۵۸ فعالیت های خود را شروع کرد و تا آخر عمرش یعنی سال ۱۹۹۹ نیز در زمینه های موسیقی و برنامه های تلویزیونی فعالیت هایش ادامه داشت. فعالیت های باریش با گروه های مختلف موسیقی:
- گروه های کافادارلار و هارمونی ها در سال های ۱۹۵۸ و ۱۹۵۹
- همکاری با ارکستر ژاک دانیجان (Jacques Danjean) در سال ۱۹۶۴ در بلژیک و انتشار ۴ قطعه
- همکاری با گروه های Golden Rollers و The Folk 4 و L’Alba در پاریس طی سال های ۱۹۶۵ و ۱۹۶۶
- آشنایی و همکاری با گروه بلژیکی Les Mistigris به معنی گربه وحشی، اجرای کنسرت در کشور های مختلف و همچنین ضبط و انتشار چندین قطعه با همین گروه در سال های ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷
- انتشار اولین قطعه ترکی باریش با گروه Les Mistigris در سال ۱۹۶۷ در ترکیه
- کار با گروه کایگیسزلار (Kaygısızlar) به معنی بیخیال ها در سال های ۱۹۶۸ و ۱۹۶۹
- همکاری با گروه “و…” (Ve…) و تشکیل گروه جدید مانچومونگول (MançoMongol) با ادغام با گروه مشهور مغول ها (Moğollar) در سال های ۱۹۷۰ و ۱۹۷۱
- تشکیل گروه کورتالان اکسپرس (Kurtalan Ekspres) که از سال ۱۹۷۱ تا اواخر فعالیت های باریش در زمینه موسیقی این گروه هم فعالیت داشت (بعد ها خواننده مشهور ارکین کورای (Erkin Koray) هم به این گروه پیوست.)
- انتشار قطعه حال حال (Hal Hal) با نازان شورای (Nazan Şoray) در سال ۱۹۸۰ که یکی از پرطرفدارترین قطعات در دهه ۸۰ بود
- موفقیت بزرگش در تور آنادولو و همچنین کنسرت های آمریکا در سال ۱۹۸۲
- همکاری دوست قدیمی بلژیکی باریش ژاک ژان فالاز (Jean Jacques falaise) با باریش و کورتالان اکسپرس در سال ۱۹۸۵
- برگزاری کنسرت در سال ۱۹۹۰ در ژاپن به مناسبت صدمین سالگرد سفر ناوچه ارطغرل (Ertuğrul Fırkateyni)
برنامه تلویزیونی (Yedi den 77 ye Barış Manço ile)
باریش سال ها برنامه هایی را در ذهنش طراحی می کرد اما هیچ کدام مورد تایید مدیر آن زمان کانال TRT قرار نمی گرفت. در نهایت باریش در سال ۱۹۸۸ برنامه ای را به کانال ۱ TRT پیشنهاد کرد که تا آن زمان هیچ برنامه ای نظیر آن ساخته نشده بود. این برنامه 7den 77’ye Barış Manço ile (از ۷ تا ۷۷ با باریش مانچو) نام داشت. مضمون این برنامه مستندی آموزنده و تفننی برای بچه ها و خانواده هایشان بود. این برنامه از همان اوایل اکران توجه بیننده ها را به خود جلب کرد. باریش مانچو و تیم تلویزیونی این برنامه به بیش از ۱۵۰ کشور سفر کرده و بیننده ها را با آن ها آشنا کرده اند. این برنامه همانطور که از نامش معلوم است، مخاطب هایی از تمام گروه های سنی داشت.
همسر و فرزندان باریش مانچو
باریش در سال ۱۹۷۱ با ملکه زیبایی سال ۱۹۶۹ ترکیه آزرا بالکان (Azra Balkan) نامزد شد اما در مه سال ۱۹۷۲ باریش و آزرا جدا شدند. بعد ها در سال ۱۹۷۵ باریش با لاله چاغلار (Lale Çağlar) آشنا شد و در روز ۱۸ جولای ۱۹۷۸ با او ازدواج کرد. تقریبا سه سال پس از ازدواجشان در تاریخ ۱۹ مه ۱۹۸۱ فرزند اول آنها دوغوکان (Doğukan) مانچو و در ماه جولای سال ۱۹۸۴ فرزند دوم آنها باتیکان زوربی (Batıkan Zorbey) مانچو متولد شد. دوغوکان و باتیکان نیز در زمینه موسیقی فعالیت هایی داشته اند و دوغوکان هنوز در این زمینه کار می کند. ازدواج باریش و لاله تا مرگ باریش در سال ۱۹۹۹ ادامه داشت.
افتخارات و جوایز باریش مانچو
باریش در فعالیت های ۴۱ ساله اش بیش از سه هزار جایزه در زمینه موسیقی و تلویزیون گرفته است. مهم ترین آنها عبارت اند از:
- عنوان سفیر فرهنگ ترکیه از طرف دولت بلژیک در سال ۱۹۸۷
- عنوان هنرمند دولت ترکیه در سال ۱۹۹۱
- جایزه صلح و فرهنگ بین المللی از طرف دانشگاه سوکا ژاپن در سال ۱۹۹۱
- دکتری افتخاری هنر از طرف دانشگاه حاجت تپه در سال ۱۹۹۱
- عنوان شوالیه ادبیات و هنر فرانسوی در سال ۱۹۹۲ (در مراسمی در قصر فرانسه در استانبول)
- عنوان همشهری افتخاری در شهر لیژ بلژیک
- دیپلم صلح در سال ۱۹۹۴ از طرف دانشگاه کوجاعلی به دلیل معرفی ترکیه به دنیا با پروژه هایش
- دکتری افتخاری در زمینه آموزش کودکان در سال ۱۹۹۵ از طرف دانشگاه پاموک قلعه
- مدال شرافت از طرف وقف Min-On ژاپن در سال ۱۹۹۵
- جایزه بین المللی تکنولوژی
- عنوان شهروندی ترکمنستان در سال ۱۹۹۵ از طرف رییس جمهور ترکمنستان
مرگ باریش مانچو
باریش در ۳۱ ژانویه ۱۹۹۹، ساعت ۲۳:۳۰ در خانه اش در سمت (محله) مدا (Moda) استانبول بود که بر اثر سکته قلبی به بیمارستان جراحی قلب، سینه و رگ صیامی ارسک (Siyami Ersek Göğüs-Kalp-Damar Cerrahisi Hastanesi) انتقال داده شد. باریش ساعت 1:30 همان شب در بیمارستان درگذشت. قبلا نیز در سال ۱۹۸۳ دچار اسپاسم قلبی شده بود. به دلیل دریافت عنوان هنرمند دولت در سال ۱۹۹۱، تشریفاتی برای مراسم تشییع جنازه باریش در نظر گرفته شد. این مراسم از چند کانال تلویزیونی به صورت زنده پخش شد. مزار او در قبرستان سلطان مهروماه (Mihrimah Sultan) در کانلیجا (Kanlıca) استانبول قرار دارد.
اگر نظر و یا تجربه ای در مورد موضوع این مقاله دارید، لطفا با همه به اشتراک بگذارید.