بزرگترین رصدخانه ترکیه و اروپا (DAG)
- 1 آگوست 2020
یکی از بزرگترین مسائل در زمینه های پیشرفت علمی، علم نجوم و هوافضا است. ترکیه نیز در این زمینه فعالیت های بسیار قابل قبولی را از خود به نمایش گذاشته است که یکی از آنها بزرگترین رصدخانه ترکیه یا همان تلسکوپ DAG است. در این مقاله نیز به بررسی این پروژه بسیار بزرگ خواهیم پرداخت تا خوانندگان را با بزرگترین رصدخانه ترکیه و حتی اروپا آشنا کنیم.
متخصصین در ترکیه به رهبری دکتر جاهید یشیل یاپراک (Dr.Cahit Yeşilyaprak)، بزرگترین رصدخانه ترکیه و اروپا را تولید می کنند. این پروژه در ارتفاعات ۳۱۷۰ متری کوناک کاراکایا (Konak Karakaya) در ارزروم واقع شده است و از سال ۲۰۱۲ طرح و استارت ساخت آن شروع شده است. قرار است تا دانشگاه آتاتورک ارزروم و دانشگاه ایشیک استانبول با همکاری یکدیگر این تلسکوپ غول پیکر ملی را تولید کنند.
وضوح این تلسکوپ از وضوح تلسکوپ بسیار معروف “هابل” که اکنون در مدار زمین قرار دارد 7 بار قویتر خواهد بود. این تسلکوپ که با نام تلسکوپ “رصدخانه شرق آناتولی” (Doğu Anadolu Gözlemevi –DAG- Teleskobu) شناخته خواهد شد براساس سیستم “آداپتیو اپتیک” (Adaptive Optic) فعالیت خواهد کرد. همچنین این رصدخانه قرار است به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری و جاهای دیدنی ارزروم نیز به شمار برود.
Adaptive Optics یا اپتیک سازگار چیست؟
اپتیک سازگار یا اپتیک تطبیقی (AO)، یک شگرد برای بهبود کارایی سیستم های نوری با کاهش اثر اعوجاج جبهه موج است. امروزه در ساخت بسیاری از تلسکوپ های بزرگ زمینی و کاربردهای تصویربرداری که حتی در بزرگترین رصدخانه ترکیه یا همان تلسکوپ DAG از آن استفاده می شود. به عبارتی، در شرایط آزمایشگاهی و تئوری ما به حذف عوامل مزاحم و اتلافی پرداخته و شرایط ایده آلی را برای حل مساله در نظر میگیریم؛ حال آنکه در اپتیک تطبیقی اثراتی نظیر آلودگی هوا، یکدست نبودن جنش عدسیها، عدم بازتابندگی کامل آینهها و عواملی از این دست، همگی در نتیجه نهایی که بسیار کاربردی نیز هست در نظر میگیریم.
اغتشاشات موجود در هوا و توربلانسهای جوی که با سرعت هایی بسیار زیاد در مدت کوتاهی بر انتشار جبهه موج تأثیر میگذارند، همواره مشکل بزرگی برای رصدگران بوده است، زیرا باعث کاهش توان تفکیک میشود، اما همین پدیده که برای رصدگران چشم غیرمسلح ناخوشایند است، برای رصد با ابزارهایی مانند دوربین و تلسکوپ شدیدتر شده و تا حدودی به امری اجتناب ناپذیر بدل میشود؛ برای همین رصدخانه های مطرح زمینی جهان برای آنکه بتوانند تصاویر خوبی از آسمان تهیه کنند، مجبورند پول کلانی خرج کنند.
یکی از مواردی که به شدت باعث بهبودی تصاویر آسمان میشود، فناوری اپتیک تطبیقی است. در این روش معمولاً لیزر بسیار نیرومندی (تا حدودی شبیه نشانگر یا Pointer) به آسمان نشانه میرود. انتهای مسیر این لیزر در جو زمین به صورت یک ستاره دیده میشود. اختلالات جوی منجر به تغییرات ظریفی در شکل ستاره مجازی شده و سیستم تنظیم فوکوس، فوکوس تصاویر را تنظیم و تصحیح میکند.
متخصصان می گویند که بزرگترین رصدخانه ترکیه یا همان DAG، صاحب برترین میزان وضوح آسترونومیک در میان تلسکوپهای موجود در اروپا و حتی به نوعی در جهان خواهد بود. “تلکسوپ داغ” با قطری در حدود ۴ متر از قابلیت رصد تصویری و انوار ماوراء بنفش برخوردار خواهد بود. ساخت این تلسکوپ و گنبد رصدخانه آن از سوی وزارت توسعه ترکیه تحت حمایت قرار گرفته است.
آخرین اخبار مربوط به بزرگترین رصدخانه ترکیه
آخرین شنیده ها طبق اخبار مربوط به بزرگترین رصدخانه ترکیه یا همان DAG اواسط سال ۲۰۲۰ میلادی حاکی از آن است که قسمت عمده این پروژه به اتمام رسیده و چیزی به افتتاح آن باقی نمانده است. گفته میشود ۹۰ درصد از پروژه DAG رو به اتمام است و فقط ریزه کاری های تاسیساتی پروژه باقی مانده است. البته با وقوع کرونا ویروس در ترکیه برای مدتی ساخت این پروژه عقب ماند اما به گفته مهندسین، در سال ۲۰۲۱ بزرگترین رصدخانه ترکیه و اروپا اولین رصد خود را انجام خواهد داد.
در این پروژه به خاطر شرایط اقلیمی منطقه ارزروم، عوامل پروژه فقط ۵ ماه از سال قادر به فعالیت برای ساخت آن هستند و قرار است بعد از اینکه کمبودهای مربوط به پروژه برطرف گردید، بعد از تست های اپتیک، اولین نور دریافتی از فضا در اواخر سال ۲۰۲۱ توسط DAG رصد گردد. این پروژه جزو پروژه های چشم انداز سال ۲۰۲۳ ترکیه است و قرار است زمستان سال جدید میلادی از لحاظ مقاومتی و سایر شرایط امنیتی مربوط به فصل سرما تست شود.
بیانات مدیر پروژه بزرگترین رصدخانه ترکیه
طی مصاحبه ای که با مدیر پروژه DAG دکتر جاهید یشیل یاپراک (Dr.Cahit Yeşilyaprak) انجام شد، معلوم شد که ادامه کارهای مربوط به پروژه از اوایل تابستان سال ۲۰۲۰ ادامه خواهد یافت. وی همچنین گفت:
«تقریبا سایر کارهای مربوط به ساخت ساختمان پروژه به اتمام رسیده است و تنها ریزه کاری های مربوط به کارهای تاسیساتی باقی مانده است که اوایل سال جدید به پایان خواهیم رساند. طی سال ۲۰۲۱ آینه تلسکوپ خواهد رسید و به خاطر حساس بودن کار جابجایی مربوط به این آینه تا حد امکان جاده باید صاف و یکنواخت باشد تا هیچ گونه صدمه ای به آن وارد نشود. گنبد رصدخانه را نیز از بیرون به صورت کامل پوشانده ایم تا از بی نقصی آن در فصل زمستان مطمئن شویم. طی سال ۲۰۲۰ نیز نواقص مربوط به گنبد تکمیل خواهند شد و بعد از انجام تست های پایانی در ایتالیا تلسکوپ به ترکیه وارد خواهد شد.»
جهت دریافت مشاوره رایگان از کارشناسان 118 ترکیه شماره واتساپ خود را وارد کنید
- برچسب ها: ارزروم, پروژه های برتر ترکیه
اگر نظر و یا تجربه ای در مورد موضوع این مقاله دارید، لطفا با همه به اشتراک بگذارید.